Naam
Haco; Firma Gebroeders de Haan landbouwmachinefabriek. Mentor, Oosterzee.Fabriek/Bedrijf/Bedenker (of uitvinder)
Voor de oorlog maakte Jochum de Haan hobbymatig reeds houten boerenwagens.
In 1948 zijn de beide zonen Thijs en Remmelt als bedrijf begonnen met het maken van landbouwwagens en kruiwagens.
In 1965 maake Fa. de Haan in haar fabriek de vijzelbladen voor kunstmeststrooiers in opdracht van het constructiebedrijf F. Hoogeveen, Balk.
Op 1 januari 1967 wordt het bedrijf omgezet in een N.V. met als directieleden R. en Th. de Haan en J. van der Goot. De heer C.G. Scheepvaart is productieleider. Alle Mentor en Haco werktuigen worden in de handel gebracht door Veldkoning N.V., met uitzondering van Friesland waar Faber te Sneek de alleenverkoop heeft.
In 1973 wordt het bedrijf, door omstandigheden genoodzaakt, verkocht aan Veldkoning te Roermond. De heren Thijs en Remmelt de Haan en medefirmant Jacobus van der Goot trekken zich terug uit de directie. Het bedrijf Veldkoning wordt op haar beurt in 1975 overgenomen door Holland United Inc. te Heerlen en Californië (wat uiteindelijk een dubieuze firma blijkt te zijn). Holland United verandert haar naam in 'Hementor", gaat in 1976 failliet
In 1976 nemen de heren A. Jellesma van Hubert's Machinefabriek te Sneek en W. de Vries van de Meppeler Machinefabriek het bedrijf over onder de naam Mentor BV.
In 1979 stoppen de heren Jellesma en De Vries vanwege hun leeftijd met hun werkzaamheden en neemt Vicon uit Nieuw Vennep het bedrijf over. De naam Mentor wordt vervangen door Vicon Friesland B.V. Naast de landbouwmachinefabriek (34 werknemers) wordt een Landbouwmechanisatiebedrijf opgericht (4 werknemers) met de naam 'Mentor mechanisatiebedrijf' als onderdeel van Vicon Friesland
In september 1979 neemt de heer Remmelt de Haan, sinds 1973 werkzaam al trekkermonteur, afscheid van het bedrijf. Thijs heeft reeds eerder zijn werkzaamheden bij het bedrijf beeindigd. De heer J. de Groot heeft in 1979 de dagelijkse leiding van het bedrijf.
In 1991 wordt het bedrijf definitief gesloten en worden er geen landbouwwerktuigen meer gemaakt. Het personeel en de bedrijfsgebouwen met machines worden gekocht door J. Lodewijks uit Ede. De nieuwe naam wordt J.Lo - Staal- en machinebouw (bron: Leeuwarder Courant 03-06-1991).
Landbouwmachinefabriek De Haan te Oosterzee.
Oprichter/Opvolger(s)
Jochum de Haan.
Thijs en Remmelt de Haan (periode ca. 1945 - 1975).
Veldkoning Roermond (1975 - 1976).
Jellema en De Vries (1976 - 1979).
Vicon - Friesland (1979 - 1991).
Periode van bestaan
ca. 1935 - 1991.Werktuigen
Sinds 1935 fabrikant van wagens, luchtbandenwagens, melkmachinewagens, hooischudders, kunstmeststrooiers, verbeterde hooi- en grastakels en Mentor mestverspreiders.
Maakte na de oorlog samen met de heer Willem Brandsma, boer te Spanga een autotrekker. In 1955 heeft de heer Brandma het boerenbedrijf van de hand gedaan en is een mechanisatiebedrijf begonnen met o.a. het subdealerschap van Porsche trekkers (de Haan was dealer).
Maakte o.a. greppelfrezen een slootreinigingsapparatuur met de merknaam Haco (Ned. octrooi 97-123). Verkocht Ridder greppelfraizen en slootreinigingsmachines.
Maakte Mentor stalmeststrooiers (ILR bulletin No. 240, 1963) die o.a. door Veldkonings Handelsmij N.V. te Roermond in de handel werden gebracht.
Maakten melkmachinewagens, hooischudders, mestverspreiders.
Vanaf 1966/67 worden cirkelmaaiers en kuilvoersnijders gemaakt onder de eigen merknaam Mentor. In de winter van 1966/67 is de Mentor cirkelmaaier ontwikkeld. De vraag uit de praktijk was om een machine te ontwikkelen die vlug en goed kan maaien. De Mentor machine heeft open trommels, de sleepplaat is van onderen en van boven gelagerd. Er zijn 6 vaste mesjes per trommel gemonteerd en beveiligd met een breekbout zodat het mesje altijd blijft hangen (later zijn de mesjes scharnieren bevestigd). In april 1967 zijn reeds 50 maaiers verkocht. In die jaren worden er ook ongeveer 400 tot 600 mestwagens verkocht en 300 hooischudders.
In 1969 komt de Mentor Snelmaaier SM 135 op de markt. Deze machine heeft trommels met aan de onderkant een grotere diameter. Per trommel zijn twee mesjes gemonteerd.
Was dealer van Allgaier/Porsche en Renault trekkers.
Presenteert als eerste de grootste mestverspreider in Nederland op de RAI van 1973, de 6-tons mestverspreider type "Mammoet". Daarnaast stellen ze tentoon de typen mestverspreiders type Gigant (4,5 ton), M2 (3 ton), M1 (2,2 ton) en Junior Gigant (3-5 ton). De snelmaaiers typen. SM 135 en SM 160 en de hooischudder type Blitz.
In 1973 wordt een grotere machine gemaakt voor het uithalen van kuilvoer die aanmerkelijk groter is dan de reeds bestaande Mentor Hydrosplit. De nieuwe machine, de Mentor Hydromax, heeft een capaciteit van ongeveer twee kubieke meter (een blok van 1,90 x 0,90 en 1,20 m). De vijf tanden hebben een lengte van 80 cm. Het standaard type is uit te breiden met een hefmast zodat het mogelijk wordt om de kuil op een wagen te laden. De eerste presentatie van deze machine was in mei 1973 te Liempde.
In 1979 wordt Mentor overgenomen door Vicon - Friesland. Dit betekende dat er een scale aan andere producten gemaakt kunnen worden zoals zaaimachines, harken, spuitmachines en voerautomaten. Het eerste jaar heeft men zich gespecialiseerd in het maken van de CH 300 cirkelschudders (1000 stuks in 10 maanden) en Kuilvoersnijders (2400 stuks in 10 maanden).
In 1979 komt Vicon-Mentor met een front-kuilvoersnijder die met name gebruikt kan worden voor toepassing in betonnen sleufsilo's met soms wel een hoogte van drie meter.
De merknaam Haco was een variant op Vicon. Waar Vicon = Visser's Constructiebedrijf Nieuw-Vennep. werd Haco = Haan's Constructiebedrijf Oosterzee........
Later zou men elkaar opnieuw tegenkomen!
In 1983 is er een kortgeding voor de President van de Leeuwarder rechtbank over de naam van een kuilvoersnijder, aangespannen door Multinorm, de octrooimaatschappij van Vicon uit Nieuw Vennep. Deze is van mening dat de naam Pelco kunstmeststrooier, door De Boer uit Oosterwolde in de handel gebracht, onder het pas verkregen octrooirecht van Vicon-Friesland (voorheen Mentor) uit Oosterzee valt (Leeuwarder Courant).